Muzeum Podlaskie w Białymstoku prezentuje zabytek miesiąca maja 2023 roku – „Łyżkę Zesłańca”. Autor nieznany, II połowa XIX wieku, Rosja, kość, metal, wyrób ręczny, wym. dł. 36 cm.
W bieżącym roku obchodzimy 160. rocznicę największego polskiego zrywu narodowego – Powstania Styczniowego, które wybuchło po ogłoszeniu Manifestu Tymczasowego Rządu Narodowego 22 stycznia 1863 r. Prezentowany zabytek jest świadkiem tych wydarzeń oraz represji, jakie spotkały Polaków walczących o wolność swojej ojczyzny.
Według informacji umieszczonej w spisie muzealiów przekazanych Towarzystwu Przyjaciół Bielska Podlaskiego, łyżka wykonana z kości stanowiła własność zesłańca syberyjskiego z 1863 r. (wcześniej uczestnika Powstania Styczniowego). Wykonano ją prawdopodobnie z fragmentu kości bydlęcej. Czerpak połączono z rękojeścią za pomocą metalowego gwintu, umocowanego wewnątrz kości. W zakończeniu rękojeści wyżłobiono otwór służący do zawieszania łyżki.
Droga, jaką musiał przebyć ten przedmiot użytku codziennego, jest symbolem polskiej drogi do odzyskania niepodległości. Naznaczyła ją walka, przelana krew oraz prześladowania ze strony zaborcy. Ten niewielki eksponat niegdyś był towarzyszem ludzkiej niedoli, natomiast obecnie przypomina nam o trudnych dziejach Polaków i ich ojczyzny. Do zbiorów dzisiejszego Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim ten niezwykły przedmiot trafił za sprawą mieszkanki Bielska Podlaskiego.
Ze zbiorów Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim
Miejsce ekspozycji: Ratusz w Białymstoku, Rynek Kościuszki 10
Czas ekspozycji: do końca maja 2023 r.
Źródło informacji i grafika: Muzeum Podlaskie w Białymstoku
