Centrum Zdrowia Psychicznego (CZP) to miejsce, gdzie pacjent otrzyma pomoc bez skierowania, bez wcześniejszego zapisywania się na wizytę. Podlaski Oddział Wojewódzki NFZ od 1 marca 2023 r. zakontraktował kolejne dwa centra w: Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku oraz Samodzielnym Publicznym Psychiatrycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Choroszczy. W sumie w naszym regionie mamy już siedem takich centrów.
Jaki rodzaj pomocy oferują Centra Zdrowia Psychicznego?
Do Centrum Zdrowia Psychicznego pacjent można udać się z każdym problemem psychicznym, który go trapi. Niezależnie czy będą to problemy osobiste związane z utratą bliskiej osoby, myśli samobójcze, trudności z pogodzeniem się z chorobą np. nowotworową, czy kłopoty z bezsennością.
Pacjent otrzyma tam profesjonalną pomoc dopasowaną do indywidualnych potrzeb. Pomoc udzielana przez CZP jest bezpłatna i może obejmować wizyty w poradni, pobyt na oddziale dziennym lub całodobowym, wsparcie zespołu leczenia środowiskowego, który odwiedza pacjenta w domu, by pomagać jemu i jego rodzinie. Indywidualny plan leczenia opracowują specjaliści na podstawie kontaktu z osobą doświadczającą kryzysu psychicznego.
Centrum udziela pomocy:
- czynnej – obejmującej leczenie i wsparcie osób z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi, które wymagają zapewnienia ciągłości świadczeń opieki zdrowotnej, aktywnego podtrzymywania kontaktu i wyprzedzającego rozwiązywania problemów;
- długoterminowej – leczenia stacjonarnego na oddziale (opieka całodobowa);
- krótkoterminowej – osobom z zaburzeniami epizodycznymi lub nawracającymi;
- doraźnej – osobom w stanach nagłych i przypadkach pilnych (nagłe, nieprzewidziane pogorszenie stanu zdrowia, wymagające podjęcia natychmiastowych czynności ratunkowych, leczniczych);
- konsultacyjnej.
Kto może skorzystać z pomocy świadczonej w Centrach Zdrowia Psychicznego?
Z pomocy CZP mogą skorzystać osoby pełnoletnie cierpiące na zaburzenia psychiczne. Również członkowie rodzin,a także bliscy i znajomi pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. W przypadku pojawiających się pytań czy wątpliwości mogą skorzystać ze wsparcia centrum, do którego ichbliski zgłosił się po pomoc. Z pomocy centrum mogą skorzystać także osoby, które zostały wypisane ze szpitala, w celu uzyskania wsparcia w dalszym dochodzeniu do zdrowia.
Punkt zgłoszeniowo-koordynacyjny (PZK) to pierwsze miejsce, do którego trafia pacjent potrzebujący pomocy
Pracownik dyżurujący w punkcie dokonuje oceny i ustala wstępny plan pomocy danej osobie. Pacjenci w kryzysie psychicznym otrzymają bezpłatną pomoc lekarza psychiatry i asystentów zdrowienia. Pomoc będzie udzielana w zależności od potrzeb osoby zgłaszającej się. Może przybierać formy terapii indywidualnej lub grupowej, leczenia w trybie dziennym, leczenia opartego na wizytach specjalistów w domupacjenta, regularnych konsultacji, ale również przekazania odpowiednich informacji czy też interwencji jednorazowej. Jeśli problem zostanie oceniony jako pilny, terapia będzie musiała rozpocząć się w ciągu 72 godzinod momentu zgłoszenia.
Główne zadania punktu zgłoszeniowo-koordynacyjnego to:
- udzielanie informacji dotyczących zasad działania CZP, możliwości uzyskania odpowiednich form pomocy,
- przeprowadzenie wstępnej oceny potrzeb zdrowotnych osób zgłaszających się po pomoc oraz uzgodnieniewstępnego planu postępowania pomocowego;
- udzielanie możliwego wsparcia w zakresie zgłaszanych potrzeb zdrowotnych;
- uzgodnienie terminu przyjęcia i wskazanie miejsca uzyskania niezbędnej pomocy w przypadkach pilnych
- udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Jaką funkcję w Centrach Zdrowia Psychicznego pełni koordynator opieki?
Funkcja koordynatora opieki w Centrach Zdrowia Psychicznego została powołana w celu zapewnienia właściwych świadczeń opieki zdrowotnej, zgodnych z planem terapii oraz dostarczania osobom potrzebującym pomocy informacji o przysługujących świadczeniach opieki zdrowotnej w ramach centrum. Ponadto koordynator to specjalista (np. pielęgniarka psychiatryczna, psycholog, terapeuta środowiskowy, absolwent kierunku zdrowie publiczne), który w pierwszej kolejności po dokonaniu oceny potrzeb osoby zgłaszającej się do centrum ustaliwstępny plan pomocy i termin jej udzielenia.
Kim jest asystent zdrowienia?
Asystent zdrowienia to osoba, która sama doświadczyłakryzysu psychicznego i po odpowiednim specjalistycznymszkoleniu może zostać zatrudniona i włączona do zespołówprowadzących leczenie i wsparcie osób z zaburzeniami psychicznymi. Jego rolą jest towarzyszenie leczonemu pacjentowiw CZP, wspieranie go, dzielenie się własnym doświadczeniem kryzysu psychicznego i zdrowienia
W 2022 r. z pomocy w Centrach Zdrowia Psychicznego skorzystało ok. 18,5 tysiąca pacjentów.
Wykaz Centrów Zdrowia Psychicznego w woj. podlaskim:
- Szpital Ogólny im. dr Witolda Ginela w Grajewie, ul. Konstytucji 3 Maja 34, PZK
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Hajnówce:
- Hajnówka, ul. Doc. Adama Dowgirda 9, PZK
- Siemiatycze, ul. Szpitalna 8. PZK
- Szpital Wojewódzki im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży, ul. Marsz. Józefa Piłsudskiego 11, PZK
- Specjalistyczny Psychiatryczny Samodzielny Publiczny ZOZ w Suwałkach:
- Suwałki, ul. Szpitalna 62, PZK
- Augustów, ul. Komunalna 2. PZK
- REVIT Sp. z o. o. w Białymstoku, ul. Swobodna 38, PZK (całodobowy)
- Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku:
- Białystok, ul. Wołodyjowskiego 2, PZK
- Białystok, ul. Marii Skłodowskiej 24A
- Samodzielny Publiczny Psychiatryczny ZOZ im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy:
- Choroszcz, Pl. Dr Zygmunta Brodowicza 1,
- Białystok, ul. Radzymińska 2, PZK
Źródło informacji: Podlaski Oddział Wojewódzki NFZ
fot.: pixabay.com
