„Wypis z ksiąg szlacheckich guberni litewsko-wileńskiej dotyczący rodziny Dziekońskich” (1820 r., Cesarstwo Rosyjskie) – został w czerwcu „Zabytkiem miesiąca”.
Zabytek miesiąca jest prezentowany w Muzeum Podlaskim w Białymstoku. Eksponat pochodzi ze zbiorów Muzeum Historycznego w Białymstoku
Księgi szlacheckie funkcjonowały w Cesarstwie Rosyjskim od 1785 r., kiedy caryca Katarzyna II wydała generalny przywilej dla szlachty. Po rozbiorach konieczność poddania się procedurze wywodowej objęła szlachtę Rzeczypospolitej, która w swoim niepodległym państwie cieszyła się licznymi przywilejami.
Najobszerniejszą część dokumentu zajmuje wywód przodków rodziny Dziekońskich opierający się na wzmiankach źródłowych. Zgodnie z jego treścią protoplaści rodu mieli przybyć do Polski z Anglii w połowie XV w. Zygmunt Stary nadał im tytuły oraz znaczne dobra ziemskie w okolicy Goniądza. Dokument regularnie odnosi się do akt ziemskich goniądzkich i brańskich, ale znajdziemy w nim także informacje o działalności przedstawicieli rodu na arenie krajowej. Największą karierę zrobił Antoni Dziekoński, opisany w dokumencie jako strażnik polny litewski, a od 1785 r. podskarbi nadworny litewski, odznaczony orderami Orła Białego i św. Stanisława.
Ostatni passus dokumentu zawiera konkluzję, w której komisja potwierdza przynależność rodziny Dziekońskich do szlachty i informuje o wpisaniu ich do gubernialnej księgi szlachty w klasie pierwszej.
Eksponat można oglądać od wtorku do niedzieli w godzinach otwarcia, w Muzeum Podlaskim w Białymstoku – w Ratuszu, Rynek Kościuszki 10
fot.: R. Olkowski
Źródło informacji: Muzeum Podlaskie w Białymstoku
fot.: R. Olkowski
