Mężczyźni z województwa podlaskiego bardzo chętnie wykorzystują płatny urlop ojcowski. To forma pomocy mamie, która gwarantuje, by przez dwa tygodnie w ciągu pierwszego roku życia dziecka tata odciążył ją i przejął część obowiązków w opiece nad noworodkiem.
Po urodzeniu się dziecka rodzice mogą wykorzystać w sumie 61. tygodni opieki nad potomstwem, bez świadczenia pracy. Na ten czas składają się urlop macierzyński i rodzicielski. Może się on wydłużyć, jeśli na świat przyszło więcej niż jedno dziecko lub jeśli rodzice mają zaświadczenie „Za życiem”. Jest jednak świadczenie, które przysługuje wyłącznie mężczyznom – to urlop ojcowski.
– Obok urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego przeznaczonego dla obojga rodziców, panowie mogą wykorzystać dwutygodniowy urlop ojcowski. Od stycznia do kwietnia bieżącego roku w naszym regionie z takiej możliwości skorzystało ponad 1,5 tys. mężczyzn, w kraju 54,2 tys., a w minionym roku w województwie podlaskim 4,9 tys., w całej Polsce ponad 182 tys. ojców – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego.
Ważne jest ubezpieczenie chorobowe
Urlop ojcowski trwa dwa tygodnie i należy z niego skorzystać, zanim maluch skończy pierwszy rok życia. Można go wykorzystać jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być jednak krótsza niż tydzień. Mają do niego prawo mężczyźni, którzy są zatrudnieni w ramach umowy o pracę, umowy zlecenia, ale prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą. Niezbędnym warunkiem jest zgłoszenie w ZUS-ie do ubezpieczenia chorobowego.
Zasiłek za okres urlopu ojcowskiego jest wypłacany w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru. Najwyższy zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego wypłacany przez placówkę ZUS w regionie został ustalony od podstawy wymiaru wynoszącej ponad 27 tys. zł brutto.
Urlop ojcowski udzielany jest na wniosek pracownika. Wniosek należy złożyć do pracodawcy lub zleceniodawcy najpóźniej na 7 dni przed datą planowanego urlopu. Wniosek o urlop ojcowski powinien zawierać informację, na jaki okres ma być udzielony.
Do wypłaty zasiłku za okres urlopu ojcowskiego wymagane jest:
- oświadczenie, czy zasiłek za okres urlopu ojcowskiego nie został pobrany z innego tytułu,
- skrócony odpis aktu urodzenia albo jego kopia potwierdzona przez płatnika składek lub ZUS za zgodność z oryginałem.
Gdy dziecko zostanie przysposobione, potrzebne jest prawomocne postanowienie sądu o przysposobieniu lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem. Jeśli zasiłek będzie wypłacał ZUS, to pracodawca albo zleceniodawca będzie musiał przekazać do ZUS-u dokumenty rodzica razem z zaświadczeniem Z-3 albo Z-3a.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego (formularz ZUS ZAO) wraz z drukiem Z-3b należy złożyć do ZUS-u przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku.
Ojciec na macierzyńskim
Gdy urodzi się dziecko, rodzice mają prawo do urlopu macierzyńskiego, który trwa 20 tygodni. Zwykle korzystają z niego kobiety. Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego przysługuje tylko mamie. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad dzieckiem. Jeśli po 14. tygodniach od urodzenia dziecka mama będzie chciała wrócić do pracy, to maluchem może zaopiekować się ubezpieczony tata. Z takiej możliwości w pierwszych czterech miesiącach tego roku
w Podlaskiem skorzystało 66 ojców, a kraju 2,3 tys.
Urlop rodzicielski dla ojca
Po urlopie macierzyńskim oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego. Od 26 kwietnia 2023 r. okres tego urlopu został wydłużony o 9 tygodni. Z 32. do 41. tygodni – w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka. Gdy urodzi się więcej niż jedno dziecko, z urlopu można będzie korzystać nie 34. a 43. tygodni. Urlop rodzice mogą wykorzystać jednorazowo lub w częściach. Jednak, nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. Urlop rodzicielski, może zostać udzielony w 5 częściach. Co ważne, dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje tylko jednemu z rodziców. Jeśli ubezpieczona mama wykorzystała urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze np. 32. lub 34. tygodni, to pozostałe 9 tygodni może wykorzystać już tylko drugi rodzic. Na urlopie rodzicielskim w tym roku przebywało 414 ojców w regionie, zaś w kraju 13,8 tys.
Źródło: Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego
fot.: freepik
