Zakład Ubezpieczeń Społecznych podsumował wyniki kontroli zwolnień lekarskich prowadzonych od stycznia do września tego roku. Kwota obniżonych i cofniętych w wyniku kontroli świadczeń wyniosła w kraju 129 mln 377 tys. zł, w województwie podlaskim 2mln227 tys. zł.
– W ramach przysługujących uprawnień Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi dwa rodzaje kontroli zwolnień lekarskich. Pierwsza dotyczy ich wykorzystywania, druga orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Przy pierwszym gatunku kontroli pracownicy ZUS-u sprawdzają, czy chory nie pracuje podczas niedyspozycji, albo nie wykonuje innych aktywności, które mogłyby wydłużyć jego powrót do zdrowia jak np. remont mieszkania. Taką kontrolę mogą przeprowadzić również pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 pracowników – informuje Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie podlaskim.
Drugim rodzajem kontroli jest kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby. – Weryfikacji tej dokonuje lekarz orzecznik ZUS, który sprawdza, czy osoba korzystająca z e-ZLA nadal jest chora i niezbędna jest kontynuacja zwolnienia, czy też należy je skrócić. Kontrola ta może odbyć się także w oparciu o dokumentację medyczną, na podstawie której lekarz wystawił zwolnienie – dodaje rzeczniczka.
„Życzliwi” donoszą, ZUS kontroluje
Skuteczność kontroli jest coraz większa m.in. za sprawą pomocnych wskazówek, które trafiają do ZUS. Coraz częściej powodem kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy są anonimowe zgłoszenia.
Tylko w tym roku od stycznia do września w całym kraju ZUS przeprowadził 336,9 tys. takich kontroli. W konsekwencji wydano 20,6 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych. Kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków wyniosła 19,4 mln zł. W regionie białostocki oddział ZUS przeprowadził 8 tys. takich kontroli, 306 osób zostało pozbawionych prawa do zasiłku, a kwota wstrzymanych z tego tytułu świadczeń sięgnęła ponad 390 tys. zł – mówi Katarzyna Krupicka.
Kontrole to nie wszystko. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma również obowiązek obniżyć wysokość świadczeń chorobowych osobom, którym ustał tytuł do ubezpieczenia. Zasiłek czy świadczenie rehabilitacyjne nie może być wtedy wyższe niż przeciętne wynagrodzenie krajowe. W całym kraju z tego powodu obniżono wypłaty o 109,9 mln zł, w regionie o 1,84 mln zł.
Łączna kwota obniżonych i cofniętych świadczeń chorobowych od stycznia do września 2023 r. w kraju wyniosła 129 mln 377 tys. zł, w Podlaskiem 2mln 227 tys. zł.
Jakie konsekwencje wynikają z nieprawidłowego korzystania ze zwolnienia
Wiele osób nadużywa zwolnień lekarskich, wykorzystując je niezgodnie z zaleceniem lekarza,
np. wykonując prace remontowe czy przydomowe. Często traktują zwolnienie jak dodatkowy urlop wyjeżdżając na odpoczynek lub możliwość dorobienia do pensji. Osoby, które niewłaściwie korzystają z zaleconej przez lekarza niezdolności do pracy, muszą liczyć się z tym, że stracą prawo do świadczenia chorobowego za cały okres kontrolowanego zwolnienia. W takich sytuacjach ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia, a jeżeli zostało już wypłacone, nakazuje jego zwrot. Natomiast przy kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jeśli okaże się, że osoba sprawdzana przez lekarza orzecznika ZUS jest już zdrowa, to dochodzi do skrócenia zwolnienia lekarskiego. W takiej sytuacji pacjent zachowuje prawo do świadczenia chorobowego tylko do dnia badania.
Jaki oszukiwali w regionie?
Sposobów nadużywania zwolnienia jest mnóstwo. Najczęściej nieprawidłowości dotyczą osób, które na zwolnieniu lekarskim, zamiast regenerować się – pracują. Wśród osób, które musiały zwrócić zasiłek chorobowy, był mężczyzna, który w trakcie zwolnienia lekarskiego brał udział w posiedzeniu rady nadzorczej spółki. Inny ubezpieczony był współorganizatorem i uczestnikiem wystawy psów. Był również lekarz, który w trakcie niezdolności do pracy wystawił zwolnienie lekarskie innej osobie. Jeden z przyłapanych podczas niedyspozycji zdrowotnej pracował na umowę zlecenia w innym zakładzie pracy. Skontrolowana została również pani, która w trakcie chorobowego poleciała na wakacje do Turcji.
Źródło: Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego
fot.: freepik