Profilaktyka czerniaka, badaj znamiona

Dlaczego profilaktyka czerniaka jest ważna?

Czerniak to nowotwór złośliwy, który szybko się rozwija i może tworzyć przerzuty. Najczęściej występuje na skórze, ale może również pojawić się na błonach śluzowych jamy ustnej, nosa i gałki ocznej. Tymczasem, wczesne wykrycie zmian nowotworowych znacząco zwiększa szanse na całkowite wyleczenie.

Kto powinien się zbadać?

Na badania profilaktyczne w kierunku czerniaka powinny zgłosić się szczególnie osoby z grupy podwyższonego ryzyka, tj.:

• o jasnych i rudych włosach;
• o niebieskich oczach;
• jasnej lub bardzo jasnej karnacji;
• z piegami lub znamionami;
• łatwo ulegające poparzeniom słonecznym;
• słabo tolerujące słońce, opalające się z dużym trudem lub w ogóle;
• korzystające z solarium;
• u których w rodzinie występował czerniak lub inne nowotwory skóry.

Do grupy szczególnie narażonych na ten typ nowotworu, jakim jest czerniak, należą dzieci, których skóra nie jest jeszcze dojrzała i nie jest w stanie bronić się przed silnym promieniowaniem słonecznym. Oparzenia słoneczne wśród dzieci zwiększają dwukrotnie ryzyko tej choroby w przyszłości.

– Należy jednak podkreślić, że nawet jeśli nie mieścimy się w grupie ryzyka, każdą niepokojącą zmianę na skórze trzeba skonsultować z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli zajdzie taka potrzeba, skieruje nas na badania skóry do dermatologa – mówi Beata Leszczyńska, rzecznik prasowy Podlaskiego Oddziału NFZ.

Jakie badania są dostępne na NFZ?

W ramach NFZ, pacjenci mogą bezpłatnie wykonać profilaktyczne badania znamion, metodami:

• Dermatoskopii: bezbolesne badanie polegające na oglądaniu skóry za pomocą dermatoskopu. To specjalna lupa, która poprzez 10-20-krotne powiększenie i odpowiednie oświetlenie, pozwala lekarzowi dokładnie ocenić znamiona.

• Wideodermatoskopii: zaawansowana forma dermatoskopii. Zmiany skórne oceniane są przy wykorzystaniu jeszcze większego powiększenia i analizy komputerowej. Umożliwia przechowywanie obrazu znamion i porównanie ich z wynikami poprzednich badań.

– Kluczowa w walce z nowotworami skóry jest również samokontrola znamion. Raz w miesiącu obejrzyj swoje znamiona. Dzięki temu szybciej zaobserwujesz niepokojące zmiany. Podczas badania znamion skorzystaj ze „ściągi” ABCDE samokontroli znamion – dodaje Beata Leszczyńska.

Warto też zapoznać się z dodatkowymi materiałami związanymi z profilaktyką czerniaka, które przygotował Narodowy Fundusz Zdrowia, a są one dostępne w wakacyjnym Poradniku Pacjenta pt. „Czerniak – co musisz o nim wiedzieć?”.

ABCDE CZERNIAKA

Zmiany w obrębie znamienia, budzące niepokój onkologiczny, są określane jako reguła ABCDE – Freidmana i Rigela