Białystok po raz kolejny zdobył prestiżową nagrodę Ekolaur w konkursie „Ekolaury Polskiej Izby Ekologii 2022”. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się dziś (29 listopada) w Katowicach.
Miasto zostało wyróżnione w kategorii „Ochrona przyrody, zwiększanie bioróżnorodności i rozwój terenów zielonych”. Uznanie kapituły konkursowej zyskało przedsięwzięcie: Poprawa bioróżnorodności miasta w ramach projektu „Drugie życie drzew”. Jest to program przybliżający bogactwo zamierających, zmurszałych lub powalonych drzew, będących siedliskiem wielu gatunków roślin i grzybów oraz miejscem schronienia i życia wielu gatunków zwierząt.
Pomysł na realizację tego projektu pojawił się w 2020 r. po wystąpieniu wielkiej nawałnicy, która uszkodziła kilka pomnikowych drzew w dwóch białostockich parkach: Parku Centralnym i Parku Konstytucji 3 Maja. Postanowiono wówczas, że siedem kłód z najdorodniejszych drzew pozostanie w miejscu ich powalenia jako dowód dawnej świetności. Były to dwa klony jesionolistne, klon zwyczajny, dwie olsze szare, topola biała oraz sosna pospolita. W kolejnych latach pojawiały się następne kłody i obecnie można je oglądać już w czterech białostockich parkach: Parku Centralnym, Parku Konstytucji 3 Maja, Parku Lubomirskich, Parku Antoniuk.
Monitorowanie pni martwych drzew
W sumie monitoringiem objętych jest dwadzieścia kłód różnych gatunków drzew. Zostały one odpowiednio przycięte – także dla bezpieczeństwa – i tym samym stały się dodatkową atrakcją i miejscem zabaw dla dzieci. Każdy pień został oznakowany specjalną tabliczką z informacją o gatunku drzewa, z którego powstał oraz roli, jaką pełni w przyrodzie. Ponadto w Parku Konstytucji 3 Maja pozostawiono też kilka pionowych pni martwych drzew, tzw. świadków, które są chętnie odwiedzane przez wiewiórki i ptaki.
Projekt ma charakter naukowy, ponieważ Miasto zawarło porozumienie z biologiem i badaczem martwego drewna, który prowadzi systematyczne obserwacje zmian zachodzących na tych kłodach i w ich obrębie, a raz w roku przeprowadza szczegółową analizę tych zmian. Dzięki tym badaniom będziemy mogli obserwować nie tylko tempo zmian i ich zakres, ale także wpływ projektu na różnorodność biologiczną naszych parków. Pozostawienie martwego drewna w parkach to także szansa na pokazanie, jak ważnym elementem dla środowiska jest martwe, rozkładające się drewno, które oferuje nowe warunki pokarmowe i mikroklimatyczne dla różnych grup organizmów – owadów, ptaków, ssaków.
„Drugie życie drzew”
Przedsięwzięcie ma też ważny wymiar edukacyjny. Istniejące kłody drewna są elementem organizowanych dla mieszkańców Białegostoku gier i zabaw terenowych, podczas których mogą poznać walory przyrodnicze naszych parków. W ubiegłym roku został zorganizowany piknik rodzinny pn. „Drugie życie drzew”, podczas którego zorganizowano terenową grę przyrodniczą poświęconą kłodom drewna rozmieszczonym w parkach. Każdy uczestnik przy pomocy mapy miał je odnaleźć i opisać. Na tych, którzy zrobili to najszybciej, czekały atrakcyjne nagrody.
Polska Izba Ekologii organizuje konkurs „Ekolaury” od 2002 r. Promuje w ten sposób najefektywniejsze i ekoinnowacyjne działania oraz prace podejmowane na rzecz ochrony środowiska. Konkurs ma zasięg ogólnopolski i skierowany jest do przedsiębiorstw, instytucji, organizacji pozarządowych, samorządów, uczelni oraz instytutów. W poprzednich edycjach Miasto Białystok było już nagradzane w tym konkursie – m.in. za zielone przystanki, miejski sad edukacyjny w Parku Antoniuk, kwietne łąki, rewitalizację stawu przy ul. A. Mickiewicza.
W ubiegłym roku Miasto Białystok otrzymało nagrodę „Ekolaury 20-lecia”. Została przyznana za realizację projektów o znaczeniu proekologicznym w okresie ostatnich 20 lat – za oryginalne pomysły i innowacyjność oraz systematyczną pracę na rzecz dbałości o nasze środowisko naturalne.
Tekst: UM Białystok
fot.: M. Giedrewicz-Łupińska
